Het gasmasker

Bronnen:
- http://www.standaard.be/cnt/dmf20140702_01164518
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Gasmasker
- http://www.wereldoorlog1418.nl/wetenschap/#070

Ik heb wat meer opgezocht gasmasker. Blijkt dat één van mijn nonkels een grote reiskoffer heeft van W.O. I en daarin zit een gasmasker en nog andere spullen van die oorlog. Ik heb de koffer zelf nog niet gezien maar ik ben er van overtuigd dat mijn mama mij geen blaasjes wijsmaakt. De koffer meenemen naar school zal waarschijnlijk geen optie zijn (blijkbaar is ze echt groot).  

Het gasmasker

Blijkbaar is er niet één persoon die het gasmasker uitgevonden heeft. Al in 1887 waren er octrooien (beschermingsrechten die op aanvraag door het Bureau voor Industriële Eigendom worden verleend voor nieuwe uitvindingen) op gasmaskers. Garret A. Morgan, een Amerikaan uit 1912 heeft een een veiligheidskap ontworpen. Het was een simpel apparaat bestaande uit een katoenen kap en twee slangen die tot op de vloer hingen waardoor de gebruiker de veiligere lucht in kon ademen die daar tijdens een brand zou hangen (zie foto). Deze kap werd echter in 1916 bekend. 

Voor het ontstaan van de veiligheidskap maakten soldaten van het Canadese leger noodmaskers tegen de chloorgaswapens van de Duitser door vodden gedrenkt in urine tegen hun gezicht te drukken. 

Duitse soldaten moesten hun eigen gasmaskers testen. Dat gebeurde in een kleine bunker waar soldaten met een gasmasker in moesten staan. Er werd een signaal gegeven wanneer een gaspatroon werd afgeschoten. De soldaten moesten in de gaten houden of ze normaal konden blijven ademhalen. (Lijk mij vooral heel dom om jezelf in de gaten te houden). 

Een gasmasker is een rubberen of lederen masker dat strak aansluit op het gezicht om de neus en mond, en met een filter om schadelijke vervuiling en gifstoffen uit de lucht te filteren. Vandaag worden gasmaskers gebruikt om brandweermensen tegen giftige stoffen te beschermen of voor werkers in een chemische industrie. Ook werden soortgelijke maskers in de oorlog gebruikt. 

Dit is een Brits gasmasker uit het jaar 1915. 

Rechts op de foto zie je een Duits gasmasker. De vergelijk is enorm. Tegen 1917 bleken deze maskers zo effectief, dat gas amper nog ingezet werd als wapen. Naar schatting zijn zo'n 1 miljoen mensen het slachtoffer geworden van giftige gassen. 

De vergelijking tussen een Brits en een Duits gasmasker is enorm. Beide vind ik angstaanjagend. Ik kan er dan ook inkomen dat elkaar vermoorden een stuk 'gemakkelijker' gaat. 

Natuurlijk kennen gasmasker ook problemen. Hieronder vind je er een aantal:

• De gebruiker van het masker kan aan velerlei blootgesteld worden. Zeker in het geval van militairen. Als men zeker weet dat het masker voor een specifiek doel moet dienen dan kan de vijand hier op inspelen door met een combinatie van gassen aan te vallen. 
• De bescherming van het masker is niet eeuwig. Filters raken ij het gebruik verstopt. 
• De gebruiker van een masker zal moeite hebben met ademhaling. De luchtstroom moet immers door een kleiner kanaal. 
• Een gasmasker filter alleen, het voegt geen zuurstof toe. In een omgeving met verstikkende gassen en weinig zuurstof is het daarom nutteloos (tot zover de uitvinding). 
• Maskers moeten daarnaast ook regelmatig nagekeken worden op beschadigingen. een gasmasker dat niet luchtdicht is, is nutteloos (ga daarmee naar de oorlog). 
• Ook gezichtsbeharing kan de werking van een gasmasker belemmeren. 

Het is heel moeilijk (of lijkt mij toch) om goede literatuur te vinden rond het ontstaan van het gasmasker. De soldaten kwamen er al snel achter dat een katoenen doek voor hun neus en mond houden niet volstond. Ook namen zei een kanarie mee naar het slagveld. Die vogel gaf aan (viel dood) als er een gasaanval aankwam. Deze beestje lijken er nog gevoeliger voor te zijn. Bij het inademen van gas, was je binnen de tien minuten dood. Veel soldaten deden hun gaskap af omdat het een benauwd gevoel gaf.